Như đã biết (Theo Website Tổng cục Hải quan), Bộ Tài chính
đã trình Chính phủ xem xét, phê duyệt Nghị định quy định chi tiết một số
điều của Luật Hải quan về thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu thương mại (tháng 6/2012). Đây là nội dung quan trọng trong Chương
trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2012 của Chính phủ. Thông tư hướng dẫn của BTC được ban hành vào tháng 12/2012. Theo đó, hệ thống hải quan điện tử sẽ được nâng cấp phiên bản 4 và triển khai trên toàn quốc.
Chuyển từ thí điểm sang chính thức - nhiệm vụ cấp thiết
Thủ
tục hải quan điện tử đã được thực hiện thí điểm từ năm 2005 theo Quyết
định 149/2005/QĐ-TTg ngày 20/6/2005 và tiếp tục mở rộng thí điểm theo
Quyết định 103/2009/QĐ-TTg ngày 12/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ quyết
định sửa đổi, bổ sung một số điều Quyết định 149/QĐ-TTg. Đến nay, dù mới
chỉ thực hiện dưới cơ chế thí điểm, giới hạn các loại hình áp dụng
nhưng thủ tục hải quan điện tử đã lan toả đến 20/33 Cục Hải quan, thu
hút trên 46.000 doanh nghiệp tự nguyện tham gia, chiếm trên 86% doanh
nghiệp thực hiện thủ tục hải quan trên các địa bàn đang triển khai thủ
tục hải quan điện tử. Tính riêng thời điểm tháng 10/2011(thời điểm tổng
kết, đánh giá kết quả thực hiện Quyết định 103/2009/QĐ-TTg) lượng tờ
khai thực hiện qua thủ tục hải quan điện tử chiếm 94,7% so với tổng số
tờ khai hải quan cùng loại hình thực hiện; kim ngạch qua thủ tục hải
quan điện tử cũng chiếm 95,27% so với tổng kim ngạch thực hiện thủ tục
hải quan cùng loại hình tại các địa bàn.
Có
thể nói, các nội dung thí điểm thủ tục hải quan điện tử đã được ứng
dụng thành công và có thể áp dụng rộng rãi trong thời gian tới mà không
gây biến động lớn do đa số các doanh nghiệp và công chức hải quan đã
được làm quen với phương thức này. Tuy nhiên, do thực
hiện dưới cơ chế thí điểm nên các đối tượng tham gia thực hiện còn nhiều
lo ngại về cơ sở pháp lý cũng như việc áp dụng các văn bản liên quan.
Trước
bối cảnh nền kinh tế nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh
tế thế giới, những cam kết quốc tế đòi hỏi Hải quan Việt Nam phải tiếp
tục đổi mới phương thức quản lý theo yêu cầu của quản lý hải quan hiện
đại với quy trình thủ tục hải quan theo hình thức điện tử toàn diện. Để
hiện thực hóa các mục tiêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết
định 448/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Hải quan đến năm
2020, theo đó “đến năm 2020…thủ tục hải quan chủ yếu được thực hiện bằng phương thức điện tử tại các địa bàn trọng điểm…”
Dựa
trên hiệu quả do thủ tục hải quan điện tử mang lại trong thời gian thực
hiện thí điểm, cấp thiết phải đưa thủ tục hải quan điện tử vào thực
hiện chính thức trong năm 2012 để tạo cơ sở pháp lý cao hơn, chặt chẽ
hơn trong quản lý và đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho
doanh nghiệp.
Những điểm mới cơ bản của Nghị định
Sau
một thời gian khẩn trương xây dựng với sự đóng góp ý kiến của các cơ
quan, địa phương liên quan, đến nay dự thảo Nghị định đã được hoàn
chỉnh, gồm 3 Chương với 17 Điều. Chương I - Quy định chung; Chương II – Thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại; Chương III – Điều khoản thi hành. Các
nội dung đã được thực hiện trong giai đoạn thí điểm nhưng không mang
lại hiệu quả cao sẽ được xem xét áp dụng trong giai đoạn tới. Những điểm mới cơ bản của dự thảo Nghị định chủ yếu là về 4 vấn đề: thời gian khai hải quan, xác nhận của cơ quan hải quan, quản lý rủi ro thông quan hàng hóa và kết nối thực hiện Cơ chế một cửa.
Thứ nhất,
người khai hải quan điện tử được quyền khai hải quan 24 giờ trong ngày
và 7 ngày trong tuần thay vì chỉ được khai báo trong giờ hành chính như
đối với thủ tục hải quan thủ công. Các thông tin khai hải quan điện tử
được gửi đến Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan và được xử lý ngay,
không bị hạn chế bởi thời gian làm việc theo giờ hành chính của công
chức hải quan.
Thứ hai, người
khai hải quan được sử dụng chứng từ in ra từ Hệ thống khai hải quan
điện tử (có xác thực của người khai hải quan điện tử) đối với lô hàng đã
được cơ quan Hải quan chấp nhận thông quan trên hệ thống xử lý dữ liệu
điện tử hải quan để làm chứng từ vận chuyển hàng hóa trên đường. Hệ
thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan có thể đảm bảo chia sẻ thông tin
về các quyết định hành chính đối với lô hàng đến từng địa điểm giám sát
hải quan, đến các cơ quan quản lý nhà nước khác (nếu có yêu cầu). Do
vậy, người khai hải quan không nhất thiết phải đến địa điểm nơi làm thủ
tục hải quan để xác nhận trên tờ khai hải quan để làm chứng từ vận
chuyển hàng hóa trên đường.
Thứ ba,
cơ quan Hải quan áp dụng quản lý rủi ro trong kiểm tra, giám sát hải
quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu khi thực hiện thủ tục hải
quan điện tử. Việc áp dụng quản lý rủi ro này để giảm thời gian thông
quan mà vẫn đảm bảo quản lý hải quan, thực hiện chính sách chuyển tiền
kiểm sang hậu kiểm, đưa ra quyết định thông quan trên cơ sở thông tin
khai Tờ khai hải quan điện tử đối với những người khai hải quan có quá
trình chấp hành pháp luật tốt.
Thứ 4
là chuẩn hóa và trao đổi thông tin liên quan đến hàng hóa xuất khẩu,
nhập khẩu để thực hiện quản lý chuyên ngành và nối kết việc thực hiện Cơ
chế một cửa quốc gia với việc thực hiện thủ tục hải quan điện tử.
Nghị
định cũng quy định nguyên tắc yêu cầu các Bộ, cơ quan quản lý nhà nước
phối hợp với cơ quan Hải quan trong việc chuẩn hóa danh mục hàng hóa
quản lý chuyên ngành; cung cấp, trao đổi thông tin liên quan đến hàng
hóa xuất khẩu, nhập khẩu của các cơ quan quản lý chuyên ngành và các đối
tượng có liên quan cho cơ quan Hải quan để phục vụ việc đưa ra các
quyết định thông quan hàng hóa. Việc chuẩn hóa danh mục hàng hóa quản lý
chuyên ngành sẽ tạo điều kiện tăng tính tự động hóa của Hệ thống xử lý
dữ liệu điện tử hải quan, giảm thiểu các thủ tục hành chính và các thao
tác thủ công khi thực hiện kiểm tra, đối chiếu.
(Theo Ban Cải cách hiện đại hóa Hải quan)
Tuyên bố trách nhiệm: Bài viết được lấy nguyên văn từ nguồn tin nêu trên. Mọi thắc mắc về nội dung bài viết xin liên hệ trực tiếp với tác giả. Chúng tôi sẽ sửa, hoặc xóa bài viết nếu nhận được yêu cầu từ phía tác giả hoặc nếu bài gốc được sửa, hoặc xóa, nhưng vẫn bảo đảm nội dung được lấy nguyên văn từ bản gốc khi đăng tải tại http://www.vnaccs.com.
Câu hỏi hoặc góp ý xin gửi tới email:vnaccs@gmail.com |
Xin chân thành cảm ơn và kính chúc quý khách luôn thành công trong cuộc sống!